در صنعت ساخت و ساز، بیشترین سود از آنجا حاصل می‌شود که سازنده از فضای ساختی که در اختیار دارد، بهره‌برداری بیشتری داشته باشد و متراژ مسکونی بیشتری تولید کند. این امر به معنای بهره‌برداری بهینه از منابع موجود است. از این رو، شهرداری‌ها مقررات خاصی برای ساخت و ساز در مناطق مختلف دارند که بر اساس پهنه زمین مشخص می‌کنند که چه مقدار متراژ مسکونی در هر نقطه قابل ساخت است.
اما در برخی مناطق، به دلیل توجه به مقررات شهرداری و تلاش برای رعایت قوانین، متراژ مجاز ممکن است محدود باشد. در چنین شرایطی، برخی سازندگان ممکن است به تخلفاتی دست بزنند تا متراژ بیشتری را تولید کنند. این تخلفات عموماً با جریمه‌هایی از سوی شهرداری همراه هستند.
مهم‌ترین نکته در اینجا این است که تخلفاتی که باعث افزایش متراژ ساخت و ساز می‌شوند، به گونه‌ای انجام شود که به نفع هم سازنده و هم شهرداری باشد. به این ترتیب، سازنده با انجام تخلف متراژ بیشتری را تولید کرده و سود بیشتری را کسب می‌کند و در عین حال، شهرداری نیز به عنوان نهاد نظارتی از این فعالیت‌ها جریمه دریافت می‌کند که از آن به عنوان یک منبع درآمدی برای شهر منطقه بهره‌برداری می‌کند.
در منطقه 22 تهران که هنوز طرح تفصیلی فعال است برخی از سازنده های خلاف هایی در حد چند طبقه روی چندین برج دارند و به همین دلیل پروژه های آنها ممکن است چند سال بابت تخلفات به تاخیر بخورد به عنوان نمونه میتوانید پیشرفت برج های ستین را بررسی نمایید .
پیامد های تخلفات در ساختمان سازی چیست ؟
تخلفات ساختمانی در سال‌های اخیر به یکی از معضلات ساختمان‌سازی تبدیل شده است. تخلفات معمولاً به رعایت نکردن مقررات الزامی ساخت و ساز، نقض قوانین شهرسازی و عدم توجه به نکات ایمنی، بهداشتی و فنی در ساختمان‌سازی اشاره دارند. این تخلفات می‌توانند منجر به افزایش هزینه‌ها و مشکلات اجتماعی و شهرسازی شوند.
تازه‌ترین گزارش‌ها نشان می‌دهد که تخلفات ساختمانی در کلان‌شهرها و مناطق مختلف کشور به افزایش است. برخی از عوامل اصلی این تخلفات شامل نظام نظارت نادرست، ناکارآمدی در اجرای قوانین و مقررات، نگرش درآمدزایی شهرداری به تخلفات (فروش ضوابط و مقررات ساخت‌وساز شهری)، کمبود تسهیلات مالی و امتناع بانک‌ها در حمایت از بخش مسکن و افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن می‌باشد.
این تخلفات در ابعاد مختلفی اثرات منفی دارند، از جمله تاثیرات اجتماعی، شهرسازی، خدماتی و زیرساختی، حمل و نقل شهری، زیست محیطی، ایمنی و پدافند غیرعامل. همچنین عمر کوتاه ساختمان‌ها در ایران نسبت به کشورهای دیگر، از وضعیت نابسامان ساختمان‌سازی در این کشور گواهی می‌دهد.
راهکارهای مطرح شده برای مقابله با تخلفات ساختمانی شامل تدوین قوانین و مقررات منطبق با شرایط کنونی، تقویت نظارت و کنترل، تشدید جریمه‌ها برای تخلفات ساختمانی، حذف وابستگی شهرداری به اخذ درآمدهای مرتبط با تخلفات، و ایجاد منابع پایدار برای شهرداری‌ها جهت تامین منابع مالی به منظور ارائه خدمات عمومی به شهروندان می‌باشد.
